Passacaglia… W języku portugalskim, tak jak w hiszpańskim słowo „passar” oznacza „przechodzić”. Leszek Możdżer przechodzi w swojej nowej kompozycji z częstotliwości narzuconej muzykom lata temu, do innej, odkrywanej powoli, mniej uznanej. Częstotliwość grana na drugim fortepianie (do którego musi się specjalnie odwracać w teledysku poniżej) brzmi jak fałsz, ale właśnie to brzmienie jest bliższe naszej ludzkiej wibracji.

Życie społeczne kieruje się zasadami, których uczymy się od najmłodszych lat. Kiedy tata przykładał mi do ucha rozwibrowany kamerton tłumaczył, że wszystkie instrumenty dostraja się właśnie do tego dźwięku. Nigdy nie zapytałam: „a dlaczego właśnie do tego, a nie do innego?”.

Mama ciągnęła mnie zawsze do toalety z kółeczkiem, nauczycielka w przedszkolu przesuwała moje małe ciało w „odpowiednie” miejsce wśród innych dzieci, ksiądz na katechezie objaśniał kategorie grzechów lekkich i ciężkich a wychowawca zawsze „wiedział lepiej”. Nawet nauczycielka gry na pianinie powtarzała: „Iza, ty nigdy nie będziesz grać Chopina” a ja zakładałam, że wie, co mówi skoro moje pierwsze lata grałam na skrzypcach, a moje koleżanki w tym czasie już pracowały nad techniką gry na fortepianie.

Jednak właśnie wśród muzyków, pierwszy raz miałam okazję przekonać się, że warto łamać zasady. Zaczęło się od mojej ukochanej nauczycielki rytmiki, która uczyła nas przełamywać stereotypy. Zawsze miałam trudność z improwizacją, niezależnie czy instrumentem było pianino (Autograf), czy moje własne ciało na zajęciach rytmiki. Z zachwytem obserwowałam moją przyjaciółkę Madzię (I’ve got rhythm), która z zamkniętymi oczami „czerpała ze swojego wewnętrznego świata” a jej ciało potrafiło malować piękne, ruchome obrazy zainspirowane dźwiękami muzyki, tylko dlatego, że dziewczyna zaufała swojej intuicji.

Na kursach pisarskich uczyłam się podstaw pisania a przecież litery znam od dawna. Przestrzegano mnie: „nie pisz autobiografii, bo to nudne dla czytelników – każdemu wydaje się, że jego historia jest ciekawa, a jest ciekawa tylko dla piszącego”. „Jak nie masz nazwiska, albo statusu celebryty nikt tego nie przeczyta” – słyszałam. Efekt: do tej pory mam tylko okładkę mojej książki.

Na szczęście znajduję sobie miejsca na improwizację: piszę „jak z nut” na blogu i gram „bez nut” na instrumentach. Znalazłam miejsca pomiędzy dźwiękami i przechodzę raz tu, raz tam…

Okazało się, że czasami nie warto przykładać zbyt wielkiej wagi do zasad wpajanych przez lata. Warto szukać swojej perspektywy i wychodzić poza ramy zasad, szczególnie wtedy, gdy to służy zdrowiu. Tak jak słuchanie, czy granie na instrumencie, w innej częstotliwości.

ps. Profesorka od fortepianu nie miała racji – po 50tce dałam sobie przyzwolenie także na grę Chopina! Bo kto BOGATEMU zabroni?

Jeśli masz ochotę i czas na kawę (zachęcam!) dzisiejszą proponuję spędzić ją z Leszkiem Możdżerem: